Γενικές πληροφορίες
Τι είναι υψηλή αρτηριακή πίεση; Πώς ταξινομείται; Γνωρίζουμε τα αίτια;
Η αρτηριακή υπέρταση, γνωστή και ως υψηλή πίεση, αποτελεί μια χρόνια πάθηση κατά την οποία η πίεση στις αρτηρίες είναι αυξημένη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η καρδιά να πρέπει να λειτουργήσει με πιο εντατική δύναμη ώστε να μπορέσει το αίμα να υπερνικήσει την πίεση και να κινηθεί μέσα στα αγγεία. Φυσικά, η υπέρταση σταδιακά «κουράζει» την καρδιά και προκαλεί υπετροφία της αριστερής κοιλίας, συστολική ή διαστολική δυσλειτουργία και τελικώς, καρδιακή ανεπάρκεια.
Αν θελήσουμε να ταξινομήσουμε την υπέρταση θα αναφερθούμε σε συστολική, όταν δηλαδή είναι η πίεση υψηλή κατά τη διάρκεια της συστολής της καρδιάς, διαστολική, όταν εμφανίζεται κατα τη διάρκεια της διαστολής, και μεικτή όταν εμφανίζεται και στις δυο φάσεις.
Οι κατευθυντήριες οδηγίες του 2015 έθεσαν κοινό όριο για όλους τους τύπους ασθενών , σε αντίθεση με τα προηγούμενα έτη όπου οι ασθενείς είχαν διαφορετικούς στόχους αναλόγως την χρόνια πάθησή τους. Αρτηριακή υπερταση ορίζεται η κατάσταση όπου η συστολική πίεση (ΣΑΠ) είναι μεγαλύτερη από 140 mm Hg ή/και η διαστολική πίεση (ΔΑΠ) άνω των 90 mm Hg. Παρόλο που η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία κατατάσσει την υπέρταση σε 3 στάδια και θέτει τον ορισμό της προ-υπέρτασης, η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία δεν υιοθετεί τη συγκεκριμένη κατάταξη.
Επιπροσθέτως, μπορούμε να ταξινομήσουμε την υπέρταση με βάση την αιτία που την προκάλεσε. Στο 95% των περιπτώσεων είναι αγνώστου αιτιολογίας (ιδιοπαθής), δηλαδή άγνωστοι μηχανισμοί, σε συνεργασία με γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες, προκαλούν αύξηση του τόνου των αγγείων και σκλήρυνσή τους.
Στο 5% των ασθενών αντιστοιχεί η δευτεροπαθής υπέρταση. Αφορά συνήθως σε νεαρά άτομα που παρουσιάζουν ανθεκτική υπέρταση, η οποία δηλαδή δε ρυθμίζεται με πολλαπλή αγωγή. Εφόσον αντιμετωπιστεί το δευτεροπαθές αίτιο, δύναται να αρθεί η υπέρταση.
Συνηθέστερα αίτια είναι η στένωση των νεφρικών αρτηριών, οι πολυκυστικοί νεφροί, ο υπεραλδοστερονισμός, το σύνδρομο Cushing, το φαιοχρωμοκύττωμα, τα φάρμακα (όπως η λήψη κορτιζόνης και αντισυλληπτικών), οι διαταραχές του θυρεοειδούς και η στένωση του ισθμού της αορτής.
Παρά τις σημαντικές προόδους που έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια τόσο ως προς τη διάγνωση όσο και ως προς τη θεραπεία, η υπέρταση εξακολουθεί να παραμένει ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για καρδιαγγειακό σύμβαμα, δηλαδή για έμφραγμα του μυοκαρδίου, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και νεφρική ανεπάρκεια.
Στην αμερικάνικη μελέτη Framingham ο κίνδυνος στους υπερτασικούς, έναντι φυσιολογικών ατόμων, ήταν διπλάσιος για έμφραγμα και οκταπλάσιος για εγκεφαλικό!
Σωστή διατροφή, άσκηση, διακοπή καπνίσματος και έγκαιρη αντιμετώπιση της υπέρτασης είναι οι κανόνες για προστασία της καρδιάς μας!