Κατευθυντήριες οδηγίες για την υψηλή χοληστερίνη
Στο τελευταίο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας (ESC), το οποίο διεξήχθει στη Ρώμη, ανακοινώθηκαν οι νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες για την πρόληψη και αντιμετώπιση της δυσλιπιδαιμίας.
Τι είναι δυσλιπιδαιμία;
Η δυσλιπιδαιμία αφορά μια μεταβολική διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από αυξημένα επίπεδα ενός ή περισσοτέρων λιπιδίων του αίματος, δηλαδή της χοληστερόλης ή/και των τριγλυκεριδίων.
Κατ’αρχάς, όλα τα περιττά λιπίδια μετατρέπονται σε λιπώδη ιστό. Αυξάνεται δηλαδή το βάρος μας και τελικώς γινόμαστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, μια κατάσταση που δημιουργεί «στρες» στον οργανισμό μας.
Παράλληλα, αποκτούμε προδιάθεση για διαβήτη, αφού υπάρχει συσχέτιση της παχυσαρκίας με την αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης που παράγει ο οργανισμός μας.
Επιπροσθέτως, τα πλεονάζοντα λιπίδια συσσωρεύονται στα αγγεία, κυρίως στα στεφανιαία που αιματώνουν την καρδία και στις καρωτίδες που αιματώνουν τον εγκέφαλο, δημιουργώντας αθηρωματική πλάκα.
Φανταστείτε τα αγγεία ως μικρούς ή μεγάλους σωλήνες διαμέσου των οποίων το αίμα μεταφέρει οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στα κύτταρα. Τα λιπίδια δημιουργούν μια πλάκα που στενεύει σιγά σιγά τη διάμετρο των αγγείων. Όταν πλέον τα κύτταρα δεν αιματώνται αρκετά εμφανίζεται έμφραγμα (νέκρωση) του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό (νέκρωση των εγκεφαλικών κυττάρων). Μικρότερες βλάβες σχετίζονται με καρδιακή ανεπάρκεια και άνοια.
Σημειώνεται ότι το κάπνισμα και η καθιστική ζωή προάγουν τη δημιουργία της αθηρωματικής πλάκας, πολλαπλασιάζοντας τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.
Τέλος, η περίσσεια τριγλυκεριδίων, και ειδικά όταν ξεπερνούν στο αίμα την τιμή των 350-400 mg/dL, σχετίζεται με την εμφάνισης παγκρεατίτιδας.
Τι νεότερο υπάρχει στις τελευταίες κατευθυντήριες οδηγίες για τη δυσλιπιδαιμιία;
Ειδικοί της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας (ESC) και της Ευρωπαϊκής Εταιρίας Αθηροσκλήρυνσης (EAS) αξιολογούν, κάθε 5 έτη, τις κατευθυντήριες οδηγίες για τη δυσλιπιδαιμία. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα συμβουλευτικό μονοπάτι, το οποίο καλούνται οι ιατροί να ακολουθούν στα πλαίσια της ορθής εφαρμογής της ιατρικής (good clinical practice).
Στις νεότερες οδηγίες δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη και αντιμετώπιση της υπερλιπιδαιμίας κατόπιν εκτιμήσεως του βαθμού καρδιαγγειακού κινδύνου του ασθενούς., πόσο δηλαδή κινδυνεύει να πάθει ένα σύμβαμα όπως έμφραγμα του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό επεισόδιο και να πεθάνει από αυτό στην προσεχή 10ετία.
Οι ασθενείς ταξινομούνται πλέον σε 4 κατηγορίες:
1. Πολύ υψηλού κινδύνου: Αφορά ασθενείς με προϋπάρχουσα καρδιαγγειακή νόσο, περιφερική αγγειακή νόσο, νεφρική ανεπάρκεια σταδίου 3 ή 4, αθηρωμάτωση σε απεικονιστικό έλεγχο ή κατόπιν στεφανιογραφίας ,διαβητικούς ασθενείς με βλάβη σε όργανο στόχο, όπως πρωτεϊνουρία ή αμφιβληστροειδοπάθεια και τέλος σε ασθενείς με SCORE >10%. Πρόκειται για ένα νούμερο που προκύπτει από συγκεκριμένους πίνακες, με βάση το φύλο, την ηλικία του ασθενούς, αν είναι καπνιστής, τη χοληστερόλη του και την αρτηριακή του πίεση, και το οποίο αναδεικνύει τον κίνδυνο θανάτου, στα επόμενα 10 έτη, λόγο καρδιαγγειακού συμβάματος.
2. Υψηλού κινδύνου: Διαβητικοί ασθενείς χωρίς βλάβη σε όργανο στόχο, ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια 1-2 βαθμού, με οικογενή δυσλιπιδαιμία, ασθενείς με σοβαρή υπέρταση και τέλος όσοι έχουν SCORE 5-10%.
3. Μετρίου κινδύνου: Όσοι έχουν SCORE 1-5%.
4. Χαμηλού κινδύνου: Όσοι έχουν SCORE <1%.
Η ταξινόμηση είναι πολύ σημαντική καθώς με βάση την κατηγορία του ασθενούς αποφασίζεται ποια είναι τα κατώτερα φυσιολογικά όρια της κακής χοληστερόλης (LDL) και πότε πρέπει να χορηγηθεί αντιλιπιδαιμική αγωγή.
Σε κάθε περίπτωση απαιτείται υγιεινοδιαιτητική αγωγή, ειδικό δηλαδή διαιτολόγιο και καθημερινή αερόβια άσκηση για τουλάχιστον 30 λεπτά.
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η φυσιολογική τιμή της χοληστερίνης δεν είναι ίδια για όλους τους ανθρώπους. Είναι σφάλμα να βλέπουμε τα φυσιολογικά όρια που θέτει το μικροβιολογικό εργαστήριο και να αποφασίζουμε από μόνοι μας αν πρέπει να λάβουμε αγωγή ή να διακόψουμε την υπάρχουσα.