Γενικές πληροφορίες

Τι σημαίνει υψηλή χοληστερίνη και ποιοι είναι οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν;

Η υπερλιπιδαιμία αφορά μια μεταβολική διαταραχή, η οποία χαρακτηρίζεται από αυξημένα επίπεδα ενός ή περισσοτέρων λιπιδίων του αίματος, δηλαδή της χοληστερόλης ή/και των τριγλυκεριδίων.

Η χοληστερόλη αποτελεί σημαντικό συστατικό του οργανισμού, η οποία χρησιμεύει στη σύνθεση των κυτταρικών μεμβρανών και στη μεταφορά λιποδιαλυτών βιταμινών (A, D, E, K). Επιπλέον, συμμετέχει στη σύνθεση ορμονών, που παράγονται από τα επινεφρίδια και τις γονάδες, και αποτελεί βασικό συστατικό της χολής.

Τα τριγλυκερίδια  χρησιμεύουν ως καύσιμη ύλη για τις καθημερινές ανάγκες αλλά και ως αποθήκη ενέργειας στο λιπώδη ιστό, ώστε να χρησιμοποιηθούν σε περιόδους μεγάλης ανάγκης, όπως για παράδειγμα επί παρατεταμένης νηστείας. Δεν είναι τυχαίο ότι το πλεόνασμα των πρωτεϊνών και των υδατανθράκων μετατρέπεται σε λιπίδια.

Η μεταφορά των λιπιδίων στο αίμα επιτυγχάνεται με ειδικές πρωτεΐνες, τις λιποπρωτεΐνες. Οι γνωστότερες λιποπρωτεΐνες που μετρώνται στο εργαστήριο είναι η HDL, γνωστή και ως καλή χοληστερίνη για τον προστατευτικό της ρόλο, και η LDL, γνωστή και ως κακή χοληστερίνη λόγω της συσχέτισής της με τη στεφανιαία νόσο.

Ο οργανισμός διαθέτει περίπλοκα συστήματα διαχείρισης των λιπιδίων με τα οποία επιτυγχάνει τη φυσιολογική ομοιοστασία τους. Όταν εμφανισθεί ενδογενής διαταραχή των μηχανισμών αυτών, όπως συμβαίνει στις οικογενείς δυσλιπιδαιμίες, ή όταν έχουμε περίσσεια προσλαμβανόμενων λιπιδίων από τη διατροφή τότε αυξάνεται η τιμή τους στο αίμα, έχουμε δηλαδή υπερλιπιδαιμία.

Αφού τα λιπίδια παίζουν σημαντικό ρόλο στις καθημερινές μας ανάγκες γιατί μας προβληματίζει η περίσσειά τους;

Κατ’αρχάς, όπως προανέφερα, όλα τα περιττά λιπίδια μετατρέπονται σε λιπώδη ιστό. Αυξάνεται δηλαδή το βάρος μας και τελικώς γινόμαστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, μια κατάσταση που δημιουργεί «στρες» στον οργανισμό μας.

Παράλληλα, αποκτούμε προδιάθεση για διαβήτη, λόγο συσχέτισης της παχυσαρκίας με την αντίσταση στη δράση της ινσουλίνης που παράγει ο οργανισμός μας.

Επιπροσθέτως, τα πλεονάζοντα λιπίδια συσσωρεύονται στα αγγεία, κυρίως στα στεφανιαία που αιματώνουν την καρδιά και στις καρωτίδες που αιματώνουν τον εγκέφαλο, όπου δημιουργούν την αθηρωματική πλάκα.

Φανταστείτε τα αγγεία ως μικρούς ή μεγάλους σωλήνες διαμέσου των οποίων το αίμα μεταφέρει οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στα κύτταρα. Τα λιπίδια δημιουργούν μια πλάκα που στενεύει σιγά σιγά τη διάμετρο των αγγείων. Όταν πλέον τα κύτταρα δεν αιματώνονται αρκετά εμφανίζεται έμφραγμα (νέκρωση) του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό (νέκρωση των εγκεφαλικών κυττάρων).

Σημειώνεται ότι το κάπνισμα και η καθιστική ζωή προάγουν τη δημιουργία της αθηρωματικής πλάκας, πολλαπλασιάζοντας τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.

Τέλος, η περίσσεια τριγλυκεριδίων, και ειδικά όταν ξεπερνούν στο αίμα την τιμή των 350-400 mg/dL, σχετίζεται άμεσα με την εμφάνιση μιας επικίνδυνης νόσου, της παγκρεατίτιδας.

Είναι λοιπόν κατανοητό πως μια ισορροπημένη διατροφή μας προσφέρει τα κατάλληλα θρεπτικά συσταστικά και παράλληλα μας προφυλάσσει από την εμφάνιση ασθενειών.